Andropauza – jak rozpoznać męskie przekwitanie?
Postęp medycyny sprawił, że znacząco wydłużyła się przeciętna długość życia populacji mężczyzn[1]. Z badań prowadzonych przez Światową Organizację Zdrowia wynika, że liczba osób starszych w perspektywie 2020 roku osiągnie miliard. Osoby dojrzałe będą stanowiły aż 30% całej populacji[2].
Zmiany pokoleniowe dają się zauważyć również w Polsce. Prognozuje się, że do 2025 roku liczba osób w wieku poprodukcyjnym przewyższy liczbę osób znajdujących się w wieku przedprodukcyjnym[2]. Procesy te powodują zwiększone zainteresowanie jakością życia osób starszych, w tym mężczyzn[1].
Wiąże się to z andropauzą, czyli męskim przekwitaniem. Czym objawia się andropauza u mężczyzn i jak sobie z nią radzić?
Andropauza- w jakim wieku?
Określenie granicy, po której przekroczeniu można mówić o starości, jest problematyczne[2]. Wielu badaczy definiuje zjawisko starości jako proces rozpoczynający się po 65 roku życia[3].
Starzenie się organizmu wywołuje wiele negatywnych następstw. Zaczynają pojawiać się choroby, urazy, znacznie spada wydajność organizmu. Narządy wewnętrzne, takie jak serce, płuca, wątroba czy nerki zaczynają pracować gorzej niż do tej pory[2][3][4].
Starość nie pozostaje bez wpływu na psychikę. Osoby starsze bardzo często odczuwają obniżenie samooceny, zmniejszenie poczucia własnej wartości, atrakcyjności. Pogorszeniu ulega również nastrój[5]. U mężczyzn rozpoczyna się proces przekwitania, zwany andropauzą.
Andropauza- objawy
Andropauza związana jest ze znacznym zmniejszeniem wytwarzania męskich hormonów, w tym głównie testosteronu oraz hormonu wzrostu[4].
Objawy andropauzy u mężczyzn mogą przybrać następujący charakter[4]:
- osłabienia,
- zmniejszenia masy mięśniowej,
- zwiększenia tkanki tłuszczowej,
- uderzeń gorąca,
- nadmiernej potliwości,
- zawrotów głowy,
- nadciśnienia,
- cukrzycy,
- zaburzeń erekcji,
- przedwczesnego wytrysku,
- spadku libido.
Mogą również wystąpić objawy psychiczne andropauzy. Do najczęstszych należą depresja, lęk, a także wahania nastroju[4].
Jak leczyć andropauzę u mężczyzn?
Andropauza jest naturalnym procesem zachodzącym w organizmie, którego negatywne oddziaływanie można spowalniać, stosując różnego rodzaju metody leczenia[4].
Najczęściej wykorzystuje się leczenie farmakologiczne, wspomagane odpowiednimi zaleceniami. Kuracja farmakologiczna polega przede wszystkim na przyjmowaniu określonych leków. Popularnym sposobem terapii jest korzystanie z iniekcji leków wazoaktywnych do ciał jamistych penisa, inhibitorów fosfodiesterazy – 5, preparatów testosteronu (mogą być zażywane zarówno doustnie, jak i domięśniowo)[4].
Ponadto warto zmienić swój dotychczasowy styl życia. Zdecydowanie więcej czasu przeznaczyć na aktywność fizyczną, zrezygnować z używek, w tym przede wszystkim z papierosów i alkoholu, a także zdrowo się odżywiać. W sferze intymnej dobrym rozwiązaniem jest poranna aktywność seksualna w miejsce wieczornej, ze względu na wyższy poziom testosteronu rano, niż ma to miejsce wieczorem[4].
Osoby poddane leczeniu andropauzy odczuwają znaczną poprawę samopoczucia, odzyskują poczucie własnej wartości i pewności siebie. Kuracja przynosi także inne efekty w postaci wzrostu libido, zredukowania dotychczasowych problemów z erekcją, poprawy jakości snu czy ustąpienia występujących do tej pory uderzeń gorąca. Spada również masa tkanki tłuszczowej w organizmie[1].
Z całą pewnością można stwierdzić, że andropauza u mężczyzn nie pozostaje bez znaczenia dla jakości funkcji seksualnych. Wraz z wiekiem obniżeniu ulega sprawność seksualna. Andropauza może wywoływać zaburzenia erekcji, spadek libido czy przedwczesny wytrysk[4].
Współczesna medycyna daje wiele rozwiązań tych przykrych dolegliwości związanych z okresem przekwitania mężczyzn. Stosowanie najnowszych metod leczenia daje szanse na powtórne czerpanie radości z aktywności seksualnej. Ma to o tyle istotne znaczenie, ponieważ światowa populacja coraz szybciej się starzeje[2].
Leczenie może przybrać różną formę, zaczynając od przyjmowania leków aż do iniekcji do ciał jamistych penisa. Ważną rolę odgrywa również zmiana dotychczasowych przyzwyczajeń i stylu życia na bardziej aktywny[4].
- Dudek P, Zgliczyński S. Korzystny wpływ wyrównywania niedoboru testosteronu na jakość życia, skład ciała, gęstość mineralną kości, stężenie leptyny i białka reaktywnego u starszych mężczyzn z zależnym od wieku hipogonadyzmem: prospektywne badanie kontrolowane z zastosowaniem „placeboo”. Endokrynologia Polska. 2005;4(56):497
- Stankowska I. Funkcjonowanie seksualne człowieka w okresie starzenia się i starości. Przegląd Terapeutyczny. 2008;4
- Gawrych M. O zdrowiu seksualnym w okresie późnej dorosłości słów kilka. Psychogeriatria Polska. 2015;11(4):111-118
- Zdrojewicz Z. Seksualność człowieka w wieku późnej dorosłości. Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej. 2011;38-48
- Wawrzyniak J. Seksualność osób 50 plus. Wybrane konteksty analizy zjawiska. Edukacja Dorosłych. 2011;1:65-75