Psychoterapia w leczeniu zaburzeń erekcji

Brak podniecenia u mężczyzny, pomimo odpowiedniej stymulacji członka, może być konsekwencją działania czynników o różnym pochodzeniu. Mogą one wynikać z wad wrodzonych, przebytych chorób i urazów lub mieć podłoże psychogenne.

Do psychogennych przyczyn zaburzeń erekcji zalicza się przede wszystkim: długotrwały stres, nieumiejętność rozładowania napięcia emocjonalnego skutkującą narastaniem frustracji, problemy w relacjach z partnerką, niską samoocenę wynikającą ze stawiania sobie zbyt wygórowanych wymagań, kompleksy dotyczące własnego wyglądu oraz seksualnych umiejętności, przykre doświadczenia w pierwszych kontaktach seksualnych.

Osłabienie erekcji lub jej całkowity zanik może mieć stały charakter lub pojawiać się w określonych sytuacjach, na przykład w kontaktach z nową partnerką[1].

Bez względu na przyczynę wystąpienia zaburzeń, leczenie braku erekcji jest koniecznością. W zależności jednak od rodzaju owej przyczyny może ono dotyczyć różnych metod. Jeżeli powody braku erekcji dotyczą sfery fizycznej (wady w budowie członka, powikłania po przebytych chorobach i urazach), wówczas zaleca się leczenie farmakologiczne, niekiedy połączone z interwencją chirurgiczną. Jeżeli natomiast zanik potencji u mężczyzn ma charakter psychogenny, wówczas najskuteczniejszą metodą leczenia jest psychoterapia.

Psychoterapia traktowana jako forma niefarmakologicznego leczenia wykorzystywana jest w przypadku niwelowania zaburzeń erekcji o podłożu psychogennym, chociaż bywa też stosowana jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego bądź metoda dopełniająca, stosowana po przebytym leczeniu chirurgicznym.

Psychoterapia w przypadku zaburzeń erekcji może dotyczyć zarówno samego pacjenta (psychoterapia indywidualna), jak i obojga partnerów (terapia par). W terapii indywidualnej wykorzystuje się terapię psychoseksualną, przeprowadzaną w oparciu o zróżnicowane cele i założenia, właściwe danemu pacjentowi, dlatego ma ona – zgodnie z nazwą – bardzo indywidualny charakter i może dotyczyć zróżnicowanych technik. Natomiast terapia par może obejmować zarówno psychoterapię małżeńską lub partnerską, jak i terapię seksualną.

W pracy z pacjentem cierpiącym na zaburzenia erekcji często wykorzystuje się też inne metody psychologiczne, takie jak: poradnictwo seksualne i edukację seksualną, metody behawioralne treningowe, w tym trening komunikacji i trening zdolności interpersonalnych, koncentrację na doznaniach zmysłowych oraz systematyczną desensytyzację.

Każda z przytoczonych metod przed wdrożeniem powinna zostać zaplanowana w sposób indywidualny, z uwzględnieniem rzetelnej diagnozy zaburzeń.

Zasadniczo przyjmuje się, że psychoterapia mająca na celu eliminację zaburzeń erekcji powinna dotyczyć takich sfer jak: edukacja, zmiana dotychczasowych przekonań na temat seksualności, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z lękiem przed kontaktami seksualnymi i ewentualnymi niepowodzeniami w tym zakresie oraz umiejętność rozwiązywania problemów dotyczących relacji w związku, zmniejszanie ryzyka wystąpienia zaburzeń w przyszłości.

Szansę na powodzenie wybranej metody leczenia są uzależnione nie tylko od wzajemnej współpracy pacjenta z terapeutą czy rodzaju zastosowanych działań, ale przede wszystkim od prawidłowej diagnozy, która powinna zostać oparta na rzetelnym i szczegółowym wywiadzie lekarskim, w razie konieczności uzupełnionym badaniami diagnostycznymi[2].

Podczas wyboru metody psychoterapii, poza wspomnianym wywiadem, konieczne jest przeprowadzenie szeregu psychotestów. Mają one za zadanie określić złożoność problemu oraz dostarczyć podstawowych informacji na temat istoty zaburzenia oraz pozostałych problemów, z którymi zmaga się pacjent, a które rzutują na jakość jego życia seksualnego (problemy w pracy, niepowodzenia w życiu rodzinnym, zaburzone relacje z partnerką).

  1. Iniewicz G. Grabski B. Leczenie psychologiczne (psychoterapeutyczne) stosowane w seksuologii. https://seksuologia.mp.pl/leczenie/91981,leczenie-psychologiczne-psychoterapeutyczne-stosowane-w-seksuologii. Data dostępu: 27.09.2017
  2. Grabski B. Cichoń W. Zaburzenia erekcji. https://seksuologia.mp.pl/zaburzenia-seksualne/u-mezczyzn/92036,zaburzenia-erekcji. Data dostępu: 27.09.2017